فواید و مضرات عسل برای کودکان

عسل طبیعی یک غذای سالم و طبیعی برای کودک می‌باشد، اما مطالعات متعددی نشان می‌دهند که در کنار فواید بسیاری که مصرف عسل برای کودکان دارد، ممکن است در دوران نوزادی و کودکی، مضراتی هم داشته باشد که لازم است به آن‌ها دقت شود.

مضرات عسل در دوران کودکی

به دلیل اهمیت توجه به این مضرات، ما در زیر ابتدا به آسیب‌هایی که ممکن است عسل به سلامت کودک بزند، اشاره می‌کنیم و سپس به بیان خواص عسل برای کودکان می‌پردازیم.

۱- خطر بوتولیسم در نوزاد زیر یکسال

عسل حاوی میکروارگانیسم‌های بسیاری ازجمله اسپور مخمر، کپک و باکتری‌ها می‌باشد. یکی از مهم‌ترین میکروارگانیسم‌های موجود در عسل، اسپور کلستریدیوم‌ها هستند.

بوتولیسم یکی از نادرترین بیماری‌هایی است که منجر به فلج عصبی می‌شود. این بیماری در اثر سم تولیدی از کلستریدیوم بوتولینوم ایجاد می‌شود. سم بوتولینوم با مانعت از آزاد شدن استیل کولین در پایانه‌های عصبی، می‌تواند سبب توقف انتقال پیام‌های عصبی شود.

عسل منبعی از اسپورهای کلستریدیوم بوتولینوم است. این اسپورها می‌توانند در روده نوزادان که هم فاقد فلور میکروبی کارآمد هستند و هم سیستم ایمنی آن‌ها به طور کامل تکوین نیافته است، در شرایط بی‌هوازی سم بوتولینم را تولید کنند. این بیماری در نوزادان زیر ۱۲ ماه دیده می‌شود. بوتولیسم نوزادان، یک سندرم کمپلکس است و از نشانه‌های آن شامل کاهش اشتها، مکش ضعیف، کاهش حرکات ناآگاهانه، از بین رفتن حالت چهره، گریه ضعیف، افتادگی پلک، از دست دادن کنترل سر، بلع دشوار، حرکات غیرعادی چشم، گشادی مردمک و سست شدن پاسخ مردمک به نور، سستی عمومی بدن و مشکلات تنفسی می‌باشد.

۲- آسیب به دندان‌های کودک در صورت عدم مراقبت

مصرف زیاد عسل در کودکان به ویژه در شب، به علت داشتن مواد قندی، ممکن است به مرور سبب پوسیدگی دندان‌های آن‌ها شود. پس تاکید می‌شود مقادیر مصرفی به اندازه و با رعایت اصول بهداشتی در ارتباط با دندان‌ها باشد.

فواید عسل برای کودکان

در کنار لحاظ کردن احتیاط‌ های لازم در مصرف عسل، استفاده از این ماده غذایی در کودکی، دارای فواید بسیاری نیز می‌باشد. ازجمله این فواید شامل موارد زیر است:

۱- ارزش غذایی بالای عسل: عسل طبیعی با دارا بودن انواع آنزیم‌ها، آمینو اسیدها، آنتی اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی، منبعی غنی از بسیاری از مواد مغذی به شمار می‌رود.

۲- اثرات درمانی عسل در سرفه کودکان: تحقیقات ثابت کرده‌اند که عسل به دلیل رطوبت پایین، فشار اسمزی بالا و اسیدی بودن سبب توقف رشد عوامل عفونت‌زا، از جمله ویروس‌ها، باکتری‌ها و انگل‌ها می‌شود. در نتیجه اثرات گفته شده، مطالعات جدید نشان دادند که مصرف عسل در بهبود سرفه‌های کودکان نیز موثر می‌باشد.

۳- بهبود آلرژی‌ها و بیماری‌های تنفسی در کودکان

۴- افزایش فرآیند خون‌سازی از طریق افزایش میزان هموگلوبین‌های خونی

۵- بهبود زخم‌های دهان: زخم‌های دهانی، آفت و آبسه‌های دهانی از جمله مشکلات رایج در کودکان هستند که عسل گزینه مناسبی جهت بهبود آن‌ها می‌باشد.

 

۶- ارتقا رشد و وزن گیری در کودکان با مصرف عسل در مقایسه با سایر موادقندی

۷- بهبود شرایط گوارشی: عسل به بهبود شرایط گوارشی کمک می‌کند. مثلا از طریق تاثیر بر باکتری‌های مفید دستگاه گوارش، سبب تسهیل فرآیند گوارش و اجابت مزاج می‌شود و هم‌چنین در بهبود یبوست و یا اسهال نیز موثر است.

۸- جایگزین قند‌های ساده: قندهای ساده بر خلاف عسل، با افزایش و کاهش ناگهانی قندخون، سبب بی‌قراری و بدخلقی کودک می‌شوند. هم‌چنین احتمال ابتلای کودک به دیابت را در بزرگسالی افزایش می‌دهند.

۹- افزایش جذب کلسیم و بهبود تراکم توده استخوانی

۱۰- افزایش ایمنی: عسل حاوی ترکیبات قندی می‌باشد که سبب افزایش انرژی می‌گردند و مقاومت فرد در برابر ابتلا به بیماری‌ها را افزایش می‌دهند. همچنین ترکیبات ضد میکروبی، باکتریایی و ضد التهابی موجود در عسل، سبب ایجاد مقاومت در برابر بسیاری از بیماری‌ها به ویژه بیماری‌های عفونی نظیر عفونت‌های مجاری ادراری می‌گردند.

منابع:

pubmed.ncbi.nlm.nih.gov

bnrc.springeropen.com

ncbi.nlm.nih.gov

link.springer.com