مانوکا نوعی درخت کوهی است که گلهای سفید و صورتی شبیه به گل گیلاس داشته و بیش از ۱۰۰ گونه مختلف آن در سراسر دنیا به ویژه در نیوزیلند و استرالیا وجود دارند. در میان این گونهها فقط چهار نوع آن بسیار مهم و با ارزش هستند و عسلهای تولید شده از این چهار گونه خواص درمانی و آنتی بیوتیکی بالایی دارند. ما در این مقاله قصد داریم به بیان خواص عسل مانوکا بپردازیم.
خواص عسل مانوکا
مهمترین فواید عسل مانوکا شامل موارد زیر است:
۱- دارا بودن خواص آنتیبیوتیکی و ضدباکتریایی
یکی از مهمترین ترکیبات موجود در عسل مانوکا، متیل گلیوکسال است که دارای خواص ضد باکتریایی بوده و به از بین بردن بسیاری از باکتریها و میکروبها کمک میکند. همچنین هیدروژن پراکسید موجود در این نوع عسل خواص آنتی بیوتیکی به آن بخشیده است.
۲- کمک به بهبود زخمها
PH اسیدی عسل مانوکا برای درمان زخمها بسیار مفید است. مطالعات نشان دادهاند اسیدیته موجود در این نوع عسل باعث تجزیه پروتئینها و پپتیدهای مورد نیاز برای ترمیم زخم شده و غلظت زیاد قند موجود در این عسل، به محافظت از زخمها کمک میکند. این عسل رطوبت کمی دارد و باعث خارج شدن مایعات از زخم میشود؛ در نتیجه به از بین رفتن باکتریهای روی سطح زخم کمک میکند و برای درمان انواع زخم بسیار موثر است.
۳- کمک به حفظ سلامت دهان و دندان
عسل مانوکا همچنین خواص میکروبکشی بسیار قوی دارد و باعث نابودی بیش از ده گونه فعال از باکتریها به ویژه استافیلوکوکوس اورئوس، استرپتوکوکها و کلستریدیوم دیفیسیل میشود. همچنین مطالعات نشان داده این عسل میتواند سبب نابودی باکتریهای مضر دهانی شود. این باکتریها که مهمترین آنها P. Gingivalis و A. actinomycetemcomitans میباشند، در ایجاد پلاکهای دندان، التهاب لثه و پوسیدگی دندان نقش دارند و این نوع عسل از رشد آنها جلوگیری میکند.
۴- کمک به درمان گلودرد
مصرف عسل مانوکا برای درمان گلودرد نیز بسیار مفید است. این عسل با خواص ضد ویروسی و ضد باکتریایی خود، التهابات را کاهش میدهد و به باکتریهای عامل درد گلو ازجمله استرپتوکوک موتانس حمله کرده و سبب نابودی این باکتریها میشود.
۵- درمان جوش و آکنه پوستی
آکنه یکی از بیماریهای رایج به ویژه در دوران نوجوانی میباشد که دلایل مختلفی دارد اما معمولاً تغییرات هورمونی، رژیم غذایی نامناسب، استرس و رشد باکتریها در منافذ مسدود شده، از دلایل این عارضه میباشد. استفاده از عسل مانوکا باکتریهایی را که سبب آکنه میشوند، از بین برده و از طرفی به کاهش التهابات ناشی از آکنهها نیز کمک میکند.
۶- کمک به رفع زخمهای دستگاه گوارش مانند زخم معده
یکیدیگر از خواص بینظیر عسل مانوکا کمک به درمان زخمهای دستگاه گوارش به ویژه زخم معده است. این بیماری که یکی از بیماریهای رایج در بزرگسالان است، زمانی ایجاد میشود که زخمهایی روی مخاط دستگاه گوارش ایجاد شده که باعث تهوع، درد معده و نفخ میشود. مطالعات نشان میدهند این عسل باعث از بین رفتن باکتری هلیکوباکتر که عامل اصلی ایجاد زخمهای معده است، میشود و همچنین با خاصیت ترمیم کنندگی خود، به بهبود هر چه سریعتر این زخمها کمک میکند.
۷- کمک به درمان بیماری فیبروز کیستیک
فیبروز کیستیک یک اختلال ارثی میباشد. در این اختلال ترشحات ریه، لوزالمعده، کبد، روده و دستگاه تناسلی، غلیظ و چسبنده میشود؛ این در حالی است که در افراد طبیعی این ترشحات غالباً رقیق و غیرچسبنده هستند. علاوه بر این میزان نمک موجود در ترشحات غدد عرق نیز افزایش مییابد و در واقع نمک مورد نیاز بدن از طریق عرق دفع میشود.
یکی از مهمترین مشکلاتی که افراد مبتلا به فیبروز کیستیک دارند، عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی است. بررسیها نشان میدهند عسل مانوکا باعث نابودی گونههای باکتری که در ایجاد این عفونتها نقش دارند، میشوند و درکنار آنتی بیوتیکها به درمان این بیماری کمک میکنند.
۸- موثر در بهبود علائم گوارشی مانند اسهال و یبوست
عسل مانوکا همچنین در بهبود علائم گوارشی از جمله یبوست، اسهال، شکم درد و حرکات نامنظم روده که بیشتر در بیماری سندروم روده تحریک پذیر (IBS) رخ میدهد، مؤثر است. همچنین خواص آنتی اکسیدانی بالای آن سبب کاهش التهاب در بیماریهای نظیر کولیت اولسراتیو و سایر بیماریهای تشدید کننده التهاب در دستگاه گوارش میشود.
نکته: مصرف عسلهایی نظیر مانوکا در صورت عدم داشتن دیابت و نداشتن حساسیتهای معمول مورد تایید است و میتوان آن را بدون نگرانی (البته بدون زیاده روی در مصرف) مصرف کرد.